ΑΝ... (IF)

(ΑΝ... κάνετε κλικ στην εικόνα και την μεγαλώσετε μετά κι άλλο,
μπορείτε να διαβάσετε το ποίημα στο πρωτότυπο, στα αγγλικά)

ΑΝ μπορείς να κρατιέσαι νηφάλιος σαν όλοι τριγύρω
τά 'χουν χαμένα και φταίχτη σε κράζουν για τούτο.
ΑΝ μπορείς να πιστεύεις σε σένα σαν όλοι σε δυσπιστούνε
μα και ν' ανέχεσαι εσύ ν' αμφιβάλλουν οι άλλοι για σένα.
ΑΝ μπορείς να υπομένεις χωρίς ν' αποκάνεις ποτέ καρτερώντας.
Κι ΑΝ σαν σε μπλέξουνε ψεύτες εσύ με το ψέμα δεν μπλέξεις.
Κι ΑΝ μισεμένος κρατάς την ψυχή σου κλεισμένη στο μίσος
και πάρα πολύ συνετός να μην είσαι στα λόγια.

ΑΝ μπορείς να λογιέσαι μα και δίχως να κάμεις τη σκέψη σκοπό της ζωής σου.
ΑΝ μπορείς να ονειρεύεσαι δίχως ωστόσο να γίνεις των ονείρων σου σκλάβος ποτέ.
ΑΝ μπορείς ν' ανταμώσεις τον θρίαμβο και είτε την ήττα
και να φέρεσαι πάντα στους δύο κατεργάρους αυτούς ολόιδια.
ΑΝ μπορείς μιαν αλήθεια τρανή, να τη βλέπεις διεστραμμένη
απ' αχρείους, να γίνεται φάκα για βλάκες.
Κι ΑΝ της ζωής σου το έργο μπορείς να το βλέπεις συντρίμμια
και να σκύβεις στη γη και να χτίζεις ξανά με φθαρμένα εργαλεία.

ΑΝ μπορείς να σωριάσεις μια στοίβα τα κέρδη του βιου σου
και σε μια και μόνο ζαριά να ρισκάρεις τα πάντα μια κι έξω
και να χάνεις και πάλι ν' αρχίζεις, ν' αρχίζεις από τ' ΑΛΦΑ
δίχως ποτέ τσιμουδιά να μη βγει για τα κέρδη που πάνε.
ΑΝ μπορείς ν' αναγκάσεις τα νεύρα, τους μυς, την καρδιά σου
να δουλέψουν ακόμα για σένα, κι αφού σπάσουν κι αφού παραλύσουν
κι έτσι μπορέσεις ν' αντέχεις ακόμα σα μέσα σου πια δεν υπάρχει άλλο κάτι
εξόν απ' την θέληση που τους προστάζει "βαστάτε".

ΑΝ με τα πλήθη μιλώντας φυλάς την πάσα αρετή σου.
Κι ΑΝ με ρηγάδες παρέα δε χάσεις το νου σου.
Κι ΑΝ ούτε εχθροί μα ούτε και φίλοι να σε πλήξουν μπορούνε.
Κι ΑΝ λογαριάζεις τους πάντες αλλά και κανέναν περίσσια,
Κι ΑΝ μπορείς να διατρέχεις το κάθε λεπτό που ποτέ δε γυρνάει τον δρόμο
που πρέπει να γίνει στα εξήντα της ώρας...
τότε δική σου θά 'ναι όλη η Γη κι ό,τι μέσα της κλαίει,
τότε πια έγινες άνθρωπος - "άνδρας" παιδί μου.

Rudyard Kippling


Μ' αυτό το ποίημα μού έκανε πλύση εγκεφάλου η μαμά μου, όταν ήμουν μικρή.
Σας το αφιερώνω και μου το αφιερώνω, μιας και σήμερα κλείνω τα 39
και δεν κατάφερα ποτέ να γίνω ούτε "άνδρας", ούτε τίποτα άλλο απ' όλα αυτά...

Προσθέτω και μια δική μου μετάφραση, σχεδόν κατά λέξη:

Αν μπορείς να κρατάς την ψυχραιμία σου
όταν όλοι γύρω σου τα έχουν χαμένα
και κατηγορούν εσένα γι’ αυτό.
Αν μπορείς να εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου
όταν όλοι σε αμφισβητούν,
αλλά και να δέχεσαι να σε αμφισβητούν.

Αν μπορείς να ονειρεύεσαι και να μην κάνεις τα όνειρα κύριό σου
Αν μπορείς να σκέφτεσαι και να μην κάνεις τις σκέψεις σου σκοπό
Αν μπορείς να αντιμετωπίζεις το θρίαμβο και την καταστροφή
και να φέρεσαι σ’ αυτούς τους δυο πλανευτές με τον ίδιο τρόπο
Αν μπορείς ν’ αντέξεις ν’ ακούσεις την αλήθεια πού ‘πες
διαστρεβλωμένη από ανθρωπάκια για να παγιδέψουνε χαζούς

Ή να δεις τα πράγματα, που τους αφιέρωσες τη ζωή σου, διαλυμένα
και να σκύψεις να τα ξαναφτιάξεις με φθαρμένα εργαλεία
Αν μπορείς να κάνεις μία στοίβα όλα σου τα κέρδη
και να τα ποντάρεις όλα σε μια γύρα
και να ξεκινήσεις πάλι απ’ το μηδέν
Και να μην βγάλεις άχνα γι’ αυτή σου τη χασούρα.

Αν μπορείς να αναγκάσεις την καρδιά σου, και το κουράγιο και τη δύναμη σου
να σε υπηρετούν, ενώ από καιρό έχουν χαθεί
και να «αντέχεις», όταν δεν έχει μείνει πια τίποτα άλλο
παρά μονάχα η θέληση, να τους φωνάζει «Αντέξτε!»
Αν μπορείς να μιλάς με τα πλήθη και να διατηρείς την αρετή σου
Ή να περπατάς με βασιλιάδες, χωρίς να πάρουν τα μυαλά σου αέρα

Αν ούτε αγαπημένος φίλος ούτε εχθρός μπορούν να σε πληγώσουν
Αν όλοι οι άνθρωποι μετράνε για σένα… αλλά κανείς πάρα πολύ
Αν μπορείς να γεμίσεις το κάθε ανελέητο λεπτό
με εξήντα δευτερόλεπτα αντάξια της μακρινής πορείας
Τότε δική σου θα ‘ναι η γη κι ό,τι υπάρχει πάνω σ’ αυτήν
Και πάνω απ’ όλα… τότε θα είσαι Άνθρωπος...