Το παιχνίδι της παρατήρησης

Οι άνθρωποι διαλέγουν διάφορους δρόμους προς την υποτιθέμενη ευτυχία.
Υπάρχουν βέβαια εκατομμύρια δρόμοι, όμως υπάρχουν και γενικές κατευθυντήριες γραμμές.

Αυτές είναι η δράση, η πίστη, η ηθική, η γνώση, η ηδονή, η τέχνη, η προσφορά και η αυτοπραγμάτωση.
Ίσως να μου διαφεύγει και κάτι.

Ένας απλός τρόπος να εξετάσεις τις ιδιότητες αυτών των δρόμων, είναι να παρατηρήσεις αυτούς που τους ακολουθούν μέχρι το τέλος τους -με συνέπεια, με μανία θα μπορούσε να πει κανείς.

Στη δράση ανήκουν οι πολιτικοί, οι στρατιωτικοί, οι επιχειρηματίες, οι αθλητές κλπ.
Είναι αυτοί που θέλουν να καθιερωθούν στην κοινωνία κι αν είναι δυνατόν να της επιβληθούν.

Στην πίστη ανήκουν οι θρησκευόμενοι, αυτοί που ακολουθούν πιστά τους νόμους κάποιου θεού
με οποιοδήποτε κόστος, ακόμα και με αυτοθυσία.

Στην ηθική ανήκουν οι νομιμόφρονες, αυτοί που ακολουθούν πιστά τους νόμους κάποιου κράτους,
κάποιας παράδοσης, κάποιου πολιτισμού. Είναι αυτοί που θέλουν να είναι καλοί ή σωστοί άνθρωποι.

Στην γνώση ανήκουν οι επιστήμονες, οι ερευνητές, οι φιλόσοφοι,
όσοι προσπαθούν γενικώς να κατανοήσουν τον κόσμο εγκεφαλικά.

Στην ηδονή ανήκουν όσοι αναζητούν την ευτυχία μέσα από την ικανοποίηση των αισθήσεων.
Είναι οι bon viveur, οι ταξιδιώτες, οι τεχνόφιλοι, διάφοροι εξαρτημένοι από δράσεις ή ουσίες κ.α.

Στην τέχνη ανήκουν όσοι προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν καινούριο κόσμο που να αντανακλά
τον εσωτερικό τους κόσμο και τις ιδέες τους. Εδώ εκτός από τους καλλιτέχνες, ανήκουν και οι εφευρέτες, πρωτοποριακοί επιστήμονες κ.α.

Στην προσφορά ανήκουν αυτοί που θεωρούν πως η ύψιστη δράση του ανθρώπου είναι να προσφέρει τις υπηρεσίες του αφιλοκερδώς. Είναι αυτοί που ασχολούνται με το να απαλύνουν τον ανθρώπινο πόνο, ευεργέτες, οικολόγοι, ζωόφιλοι κ.α.

Στην αυτοπραγμάτωση, τέλος, ανήκουν αυτοί που θεωρούν ότι μοναδικός στόχος του ανθρώπου είναι να ανακαλύψει τον εαυτό του. Είναι αυτοί που ασχολούνται με διάφορα πνευματικά μονοπάτια πέραν της πίστης, που συχνά όμως καταλήγουν στην πίστη.

Όλοι γνωρίζουμε ανθρώπους που ανήκουν σ’ αυτές τις κατηγορίες μέχρι κεραίας –αν και συνήθως
είμαστε λίγο απ’ αυτό και λίγο από ‘κείνο, αναλόγως και τις συνθήκες και την πρόσκαιρη κατάστασή μας.

Μπορούμε λοιπόν ν’ αρχίσουμε να παρατηρούμε την εξέλιξή των ανθρώπων μέσα στο χρόνο, αν όντως προσεγγίζουν την «ευτυχία» ή απομακρύνονται απ’ αυτήν, αν είναι ψυχικώς και σωματικώς
καλύτερα ή χειρότερα μετά από κάθε τους εγχείρημα, αν εξελίσσονται ή αν παραμένουν ίδιοι.

Είναι κι αυτό ένα παιχνίδι της ζωής, πολύ ενδιαφέρον: η καθαρή παρατήρηση. Χωρίς κρίση· απλή παρατήρηση.

Alexia Iliadou