Homo sapiens

Ο σοφός δεν μαθαίνει από τα λάθη των άλλων, όπως είχε πει ο Otto von Bismarck, Γερμανός καγκελάριος, και επαναλαμβάνουμε με στόμφο από τότε. Οι Γερμανοί (καγκελάριοι) δεν μαθαίνουν ούτε καν από τα δικά τους, αλλά αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα.

Δεν μπορείς να μάθεις τίποτα μιμούμενος. Πρέπει να διαγράψεις ολόκληρη την πορεία για να μάθεις κάτι.

Κάθε άνθρωπος είναι η ιστορία ολόκληρης της ανθρωπότητας. Ένας άνθρωπος που δεν ανακαλύπτει τον τροχό, δεν ξέρει τι είναι ο τροχός, ούτε πού χρησιμεύει. Απλά τον χρησιμοποιεί κατά το δοκούν.

Η αλήθεια είναι η μη λήθη, είναι η μνήμη, και η μνήμη προϋποθέτει το βίωμα. Ο παπαγάλος δεν σημαίνει πως κατανοεί, επειδή μπορεί να παπαγαλίσει αποφθέγματα.

Η ανθρωπότητα ως σώμα όλων των ανθρώπων που έχουν ζήσει, εμπεριέχει τη μνήμη όλης της ανθρώπινης εμπειρίας, αλλά η εμπέδωση της α-λήθειας απαιτεί η πλειοψηφία (τουλάχιστον) των ζώντων όντων να θυμάται. Είναι εν γένει «δημοκρατική» η ζωή.

Και επειδή δεν θυμόμαστε, κάθε άνθρωπος ξεχωριστά οφείλει να «θυμηθεί», και για να θυμηθεί πρέπει να βιώσει ο ίδιος, και ο χρόνος μας είναι περιορισμένος και όλο τρέχουμε να τον προλάβουμε, αλλά τρέχουμε για να αποδείξουμε πως ο κάθε ένας από εμάς είναι καλύτερος από τον κάθε άλλο, όχι για να προάγουμε την ανθρωπότητα ως σύνολο.

Κι αυτός είναι ο φαύλος κύκλος μας…

Γιατί, αν ο «σοφός άνθρωπος», ο homo sapiens, μάθαινε από τα λάθη «των άλλων», θα θυμόταν πως «οι άλλοι» είναι ο ίδιος του ο εαυτός και δεν θα επαναλάμβανε διαρκώς το ίδιο μοτίβο, αυτό της αλληλο(αυτο)εξόντωσης.

Η τέλεια Φύση

Λένε πως αν δεν έκανε ό,τι έκανε ο άνθρωπος στην πορεία της ιστορίας του ως γένος, δεν θα εξελισσόταν, πως θα ‘μασταν ακόμα μαϊμούδες πάνω στα δέντρα. Αυτό όμως θα συνέβαινε μόνο αν η Φύση μας είχε προορίσει να μείνουμε μαϊμούδες. Οι μαϊμούδες έμειναν όντως μαϊμούδες, γιατί έτσι είναι φτιαγμένες. Εμείς «εξελιχθήκαμε», γιατί είμαστε αλλιώς. Όχι καλύτεροι, όχι χειρότεροι: αλλιώς.

Θα μου πείτε: «Χρησιμοποιήσαμε όμως τις δυνατότητες που μας χάρισε η Φύση για να εξελιχθούμε». Τις χρησιμοποιήσαμε με έναν τρόπο, ίσως υπάρχουν κι άλλοι τρόποι. Αντί να βιώσουμε την ήδη τέλεια φύση μας, εμείς μπήκαμε εξ αρχής στο τριπάκι να την ανταγωνιστούμε. Να κάνουμε ό,τι ήδη υπήρχε με τον «δικό» μας τρόπο.

Κι αυτό το κάναμε μιμούμενοι κι εκμεταλλευόμενοι την Φύση: «κλέβοντας» τις «ιδέες» της, χρησιμοποιώντας τα «υλικά» της, αντικαθιστώντας τα τέλεια δικά της με τις ατελείς απομιμήσεις μας και σταδιακά καταστρέφοντάς την -δεν είμαστε σε θέση να την καταστρέψουμε, αν «ήθελε» θα μας αποτίναζε ανά πάσα στιγμή.-, αλλά κάνουμε ό,τι μπορούμε.

Και θα μου πείτε πάλι: «Η Φύση δεν έχει αεροπλάνα, θα ήμασταν καρφωμένοι στον τόπο που γεννηθήκαμε. Η Φύση δεν έχει Ίντερνετ, δεν θα μαθαίναμε ποτέ τι σκέπτεται ένας άλλος άνθρωπος στην άλλη άκρη της γης. Η Φύση δεν έχει τηλεσκόπια, ούτε μικροσκόπια να μελετήσουμε όσα οι αισθήσεις μας αδυνατούν να αντιληφθούν».

Ναι, η Φύση έχει άλλους τρόπους να τα κάνει αυτά, μόνο που εμείς δεν προσπαθήσαμε επαρκώς να τους αναζητήσουμε, γιατί –όπως προείπον- θέλαμε να την ανταγωνιστούμε, όχι να ολοκληρωθούμε μέσα σε και από αυτήν. Αν εμβαθύναμε π.χ. στην εσώτερη φύση των πουλιών και όχι στη μηχανική των φτερών τους, ίσως μαθαίναμε να πετάμε οι ίδιοι. Ίσως καταφέρναμε όπως αυτά ή όπως τα ψάρια να επικοινωνούμε τηλεπαθητικά -άγνωστο ακόμα πώς. Ίσως μαθαίναμε από τα φυτά να στρεφόμαστε πάντα προς τον ήλιο για ενέργεια, προς τη γη για τροφή -ξέρετε, η Φύση δημιουργούσε ανέκαθεν τη ζούγκλα χωρίς τη φροντίδα μας, χωρίς λιπάσματα και ποτιστικά συστήματα.

Ίσως πάλι αρκούμασταν σ' αυτό που είμαστε.

Ο Άνθρωπος αρνήθηκε την τέλεια Φύση (του) για να φτιάξει μια ατελή δική του πραγματικότητα και νιώθει πως αν δεν το είχε κάνει, θα ήταν ένα «Τίποτα», ένα ακόμα «ηλίθιο» ζώο. Ίσως όμως τα ζώα απλά να μη νιώθουν την ανάγκη να αλλάξουν κάτι, ίσως εκεί έγκειται η ουσιαστική διαφορά μας. Εμείς γεννηθήκαμε με αυτήν την ανάγκη, γεννηθήκαμε με την ανάγκη να γίνουμε θεοί, μόνο που μπερδευτήκαμε λίγο: θελήσαμε να γίνουμε θεοί στη θέση του Θεού –Χαλίφης στη θέση του Χαλίφη-, θελήσαμε να γίνουμε κακέκτυπα του Θεού, ενώ από τη Φύση μας είμαστε ο Θεός, η Φύση –η ορατή και η αόρατη- είναι ο Θεός κι εμείς ήμασταν ανέκαθεν «μέτοχοι».

Αλλά κι αυτό το χαρακτηριστικό μας είναι δοσμένο από τη Φύση: αυτή η αντίστασή μας, αυτή η ανταγωνιστικότητά μας, ίσως είναι ένα τέχνασμα της Φύσης για να «παίξει», για να «βιώσει» μέσα από εμάς την αίσθηση του να μην είναι τέλεια…

Ίσως πάλι για εμάς, να είναι ένα στάδιο πριν την ολοκλήρωσή μας· μέχρι να μάθουμε να απολαμβάνουμε την τέλεια αυθεντική μας φύση.